Palność – cecha określająca zdolność materiału do spalania. Ze względu na palność materiały możemy podzielić na:
- niepalne – podczas badań w określonych warunkach (wg PN-B-02862) nie ulegają procesowi spalania zdefiniowanemu przez znormalizowane kryteria,
- palne – materiały, które nie zostały zaliczone do materiałów niepalnych
Zapalność – łatwość zapoczątkowania spalania materiałów palnych
Stopień palności – właściwość materiału palnego określana na podstawie wskaźników normowych (w wypadku materiałów płytowych są to wartości wskaźnika zapalności i wskaźnika spalania, natomiast w wypadku materiałów posadzkowych jest to wartość krytycznej gęstości strumienia promieniowania cieplnego). Wyróżniamy trzy stopnie palności:
- I stopień palności – materiał niezapalny,
- II stopień palności – materiał trudno zapalny,
- III stopień palności – materiał łatwo zapalny;
Wskaźnik zapalności – wielkość charakteryzująca badany materiał pod względem zdolności do zapalenia się pod wpływem promieniowania cieplnego w określonych warunkach próby.
Wskaźnik spalania – wielkość charakteryzująca badany materiał pod względem ilości wydzielanego ciepła podczas rozkładu termicznego w określonych warunkach. Krytyczna gęstość strumienia promieniowania cieplnego KSP – wyznaczona wg PN-B-02854 dla zmierzonego zasięgu płomienia (w wypadku materiałów rozprzestrzeniających płomień po upływie 30 min, przyjmuje się zasięg czoła płomienia po 30 min badania i oznacza się KSP-30).
Stopień rozprzestrzeniania się ognia – umowna klasyfikacja elementów budynku – ze względu na zachowywanie się badanej próbki w warunkach badania – obejmująca:
- rozprzestrzenianie się płomieni po powierzchni lub wewnątrz próbki,
- bezpłomieniowe spalanie (tlenie) lub rozkład termiczny próbki,
- występowanie płonących kropli lub odpadów stałych.
Wyróżnia się 3 stopnie rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku:
- stopień 1 – elementy nierozprzestrzeniające ognia,
- stopień 2 – elementy słabo rozprzestrzeniające ogień,
- stopień 3 – elementy silnie rozprzestrzeniające ogień.
Ogniotrwałość – cecha materiału polegająca na zachowaniu kształtu przy długotrwałym działaniu wysokiej temperatury; materiały dzielimy na:
- ogniotrwałe – wytrzymujące długotrwałe działanie temp. przekraczającej +1580oC,
- trudno topliwe – wytrzymujące długotrwałe działanie temp. od +1350 do +1580oC,
- łatwo topliwe – wytrzymujące długotrwałe działanie temp. niższej od +1350oC.
Odporność ogniowa – zdolność do zachowania własności użytkowych konstrukcji lub elementu budynku, poddanego działaniu znormalizowanych warunków fizycznych, odwzorowujących przebieg pożaru; miarą odporności ogniowej jest czas tF [min] od początku badań do chwili osiągnięcia przez element poddany próbie jednego ze stanów granicznych: nośności, izolacyjności, szczelności:
- stan graniczny nośności ogniowej elementu – stan, w którym element poddany próbie przestaje spełniać swoją funkcję nośną z powodu jednej z niżej podanych przyczyn:
– zniszczenia mechanicznego lub utraty stateczności,
– przekroczenia granicznych wartości przemieszczeń lub odkształceń,
- stan graniczny izolacyjności ogniowej elementu – stan, w którym element poddany próbie przestaje spełniać funkcję oddzielającą z powodu przekroczenia wartości temperatury powierzchni nienagrzewanej,
- stan graniczny szczelności elementu – stan, w którym element poddany próbie przestaje spełniać funkcję oddzielającą z powodu pojawienia się na powierzchni nienagrzewanej płomieni lub wystąpienia w tym elemencie szczelin o rozwartości i długości przekraczających wielkości graniczne.
Klasa odporności ogniowej wg PN-90/B-02851 norma obowiązkowa
Symbol charakteryzujący odporność ogniową |
|
Klasa odporności ogniowej |
Odporność ogniowa tF [min] |
F0 |
przy tF<15 |
F0,25 |
Przy 15=/<tF<30 |
F0,5 |
Przy 30=/<tF<60 |
F1 |
Przy 60=/<tF<90 |
F1,5 |
Przy 90=/<tF<120 |
F2 |
Przy 120=/<tF<240 |
F4 |
Przy 240=/<tF |
Klasa odporności ogniowej elementów budynków wg PN-B-02851: 1997 norma ustanowiona
Odporność ogniową ustala się na podstawie trzech podstawowych kryteriów dotyczących:
R – nośności ogniowej, E – szczelności ogniowej, I – izolacyjności ogniowej, oraz kryteriów uzupełniających stosowanych do niektórych rodzajów elementów budynków np.:
- W – natężenia promieniowania (elementów przeszklonych)
- M – odporności na oddziaływanie mechaniczne
- C – zdolności do samozamykania (np. klap dymowych)
- S – dymoszczelności (np. drzwi i bram)
- D (Tk) – skuteczności ogniowej; Tk – temp. krytyczna w [oC] (np. zabezpieczeń ogniochronnych konstrukcji).
W zależności od zachowywania kryteriów odporności ogniowej w czasie wyrażonym w minutach przez jedną z poniższych liczb: 15, 20, 30, 45, 60, 90, 120, 180, 240 ustala się następujące klasy odporności ogniowej elementów budynków - R – klasa ta wyraża czas, w którym elementy nośne zachowują odporność ogniową, natomiast elementy nośne spełniające funkcje oddzielające nie zachowują szczelności i izolacyjności ogniowej
- RE – klasa ta wyraża czas, w którym elementy nośne spełniające funkcje oddzielające zachowują nośność i szczelność ogniową, natomiast nie zachowują izolacyjności ogniowej
- REI – klasa ta wyraża czas, w którym elementy nośne spełniające funkcje oddzielające zachowują nośność, szczelność i izolacyjność ogniową
- E – klasa ta wyraża czas, w którym elementy nienośne zachowują szczelność ogniową, natomiast nie zachowują izolacyjności ogniowej
- EI – klasa ta wyraża czas, w którym elementy nienośne zachowują szczelność i izolacyjność ogniową
- EW – klasa ta wyraża czas, w którym elementy nienośne zachowują szczelność oraz stanowią ochronę przed promieniowaniem cieplnym
Klasa odporności ogniowej zamknięć otworów – zamknięcia są klasyfikowane w następujących klasach odporności ogniowej: EI, E i EW, określających spełnienie wymagań odnoszących się do: szczelności ogniowej (E), izolacyjności ogniowej (I), promieniowania (W). Miarą tych cech jest czas (wyrażony w minutach) od początku badania odporności ogniowej zamknięć do momentu osiągnięcia stanów granicznych: szczelności ogniowej (tE), izolacyjności ogniowej (tI) i promieniowania (tW)