Posiadanie działki budowlanej jest podstawowym warunkiem, który musimy spełnić, myśląc o własnym domu. Jej zakup jest bardzo ważną kwestią, nie tylko pod kątem jej lokalizacji, ale też ukształtowania terenu.
Dobrze usytuowaną, atrakcyjną i do tego niedrogą działkę budowlaną niełatwo znaleźć. Nie jest to jednak rzeczą niemożliwą. Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że im dalej od centrum dużego miasta, tym ceny działek są wyższe. Tańsze działki są położone z dala od miast.
Jak znaleźć działkę
Chcąc spełnić dwoje marzenia o zacisznym domu, który wybudujemy w ładnej okolicy, nasze poszukiwania powinniśmy zacząć od pytając znajomych, jeżdżąc w okolice nam odpowiadające i dowiadując się wśród ich mieszkańców. Można także zamieszczać ogłoszenia w lokalnej prasie lub rozklejać je na pobliskich tablicach ogłoszeniowych. Inną metodą jest szukanie działki w internecie. Coraz więcej portali internetowych ukierunkowanych jest na pośrednictwo w handlu nieruchomościami. Szukając działki warto też skorzystać z oferty biura nieruchomości, które znajdzie nam działkę i pomoże sfinalizować transakcję. Tu jednak musimy pamiętać, że takiemu pośrednikowi zapłacimy prowizję za usługę.
Od północy czy południa?
Szukając działki powinniśmy zwrócić uwagę na położenie jej względem stron świata, czyli z jakiej strony znajduje się droga dojazdowa do posesji. Kwestia ta jest o tyle istotna, że będzie rzutowała na rozplanowanie pomieszczeń w domu i wpłynie na wygląd zewnętrzny domu. Pomieszczenia takie, jak kuchnia, łazienka, spiżarnia, kotłownia czy garaż, które nie wymagają dobrego oświetlenia dziennego i mogę być chłodniejsze, projektuje się zwykle od strony północnej. Sypialnie najczęściej umieszcza się od wschodu, natomiast pokoje dzienne i salony najlepiej sprawdzą się od południa i od zachodu. Najkorzystniej usytuowana sypialnia będzie z dala od zgiełku ruchliwej ulicy, a salon z tarasem będzie wychodził na część ogrodową posesji. Oczywiście, jeśli zdecydujemy się na indywidualny projekt, doświadczony architekt będzie w stanie nam zaprojektować dom nawet na „trudną” działkę, jednak projekty gotowe zakładają najczęściej położenie działki, z drogą od strony północnej.
Dom na stoku
Ważnym czynnikiem decydującym o wyborze działki jest ukształtowanie terenu, ponieważ narzuca on pewne rozwiązania architektoniczne, a przez co wpływa na koszt budowy domu. Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na ukształtowanie terenu, stopień nachylenia oraz jego położenie w stosunku do stron świata. Zatem jeśli działka, którą kupujemy, leży na wzniesieniu,zwróćmy uwagę na to, w którym kierunku jest ona nachylona. Najkorzystniej, jeżeli stok będzie nachylony od strony południowej lub południowo-zachodniej. Wtedy będziemy w stanie w zaoszczędzić do 10% energii w porównaniu z domem stojącym na terenie płaskim. Jeśli działka będzie nachylona na północ, w domu będzie chłodno i ciemno.
Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że duże nachylenie terenu może znacznie podnieść koszt budowy domu. Mieszkanie w domu wybudowany na skarpie wprawdzie może być atrakcyjne ze względu na walory widokowe, jednak w tym wypadku się liczyć z ryzykiem niestabilności gruntu,zwłaszcza wskutek obfitych opadów deszczu. Nawet niewielkie nachylenie terenu może spowodować, że zmieni się konstrukcja budynku. Przy 10% spadku różnica w poziomach przeciwległych ścian może wynosić 1 metr, jeżeli odległość między nimi wynosi 10 m.
Sąsiedztwo
Nie mniej ważne od ukształtowania terenu działku budowlanej jest jej sąsiedztwo. Zwróćmy uwagę, czy obok naszego domu nie jest planowana droga szybkiego ruchu, fabryka czy oczyszczalnia śmieci. Istotne jest też czy działka umiejscowiona jest na szczerym polu, też czy w pobliżu są drzewa, las lub zbiornik wodny. Nieciekawe sąsiedztwo w postaci stacji benzynowej czy uciążliwego zakładu produkcyjnego może obniżyć wartość nieruchomości, jeżeli w przyszłości chcielibyśmy ją sprzedać. Dobrze też jest zorientować się jak daleko będziemy mieli do najbliższego sklepu spożywczego, poczty, szkoły czy ośrodka zdrowia. Na komfort życie wpływają także relacje z sąsiadami, dlatego warto poznać ich zanim kupimy działkę i zasięgnąć języka w okolicy.
Wielkość i kształt
Im działka jest większa, tym będziemy mieli większe możliwości budowy wymarzonego domu. Jednak musimy zdawać sobie sprawę z tego, że nie tylko jej powierzchnia jest tu istotna, ale też kształt. Nawet na dużej, ale bardzo wąskiej działce trudno będzie postawić dom, bo prawo budowlane ściśle określa odległości budynków i innych obiektów zarówno względem siebie, jak i ogrodzenia. Zgodnie z prawem od granicy działki do domu wolno stojącego nie może być mniejsza odległość niż 4 m, albo 3 m, jeśli ściany nie mają okien i drzwi. Te odległości pozwolą nam wstępnie oszacować jaką maksymalną szerokość będzie mógł mieć dom. Zakłada się, że minimalna szerokość działki powinna wynosić 16 m, wtedy można będzie postawić na niej dom o szerokości 8 m. Oczywiście na węższej działce także można budować, ale wtedy dom będzie wąski, trzeba będzie uzyskać zgodę sąsiada na mniejszą odległość od jego posesji lub usytuowanie go na granicy. Trzeba też pamiętać, że budynki mieszkalne mogą być, zgodnie z prawem, usytuowane nie bliżej niż 6 m od drogi dojazdowej. Gminy określają też często linie zabudowy, czyli takie, na których musi zostać wybudowany dom. Bywa, że określona jest też procentowy wskaźnik powierzchni zabudowy, co oznacza, że dom z zabudowaniami nie może zajmować na działce więcej miejsca, niż np. 30% jej powierzchni. ażne są także wzajemne zależności pomiędzy różnymi obiektami budowlanymi, np. odległość szamba od okien i drzwi domu – min. 5 m, a od granicy działki – 2 m, odległość studni od szamba min. 15 m, a od granicy działki – 7,5 m, śmietnika od okien – 3 m, a od granicy sąsiada – 2 m.
Najtrudniej będzie usytuować dom na działce o nietypowych kształtach – trójkątnej lub trapezowej. Wtedy nierzadko trzeba będzie zamawiać indywidualny projekt u architekta.
