Decyzja o kupnie działki jest decyzją na całe życie. Aby nie żałować podjętej decyzji warto szczegółowo przeanalizować wszystkie najważniejsze aspekty związane z wybrana działką.
Pierwszy krok to ocena wizualna działki. Inwestor ocenia czy położenie i ukształtowanie działki jest dla niego atrakcyjne. Tutaj w grę wchodzą głównie potrzeby inwestora i jego rodziny (czy blisko działki są jakieś zabudowania czy nie, jak daleko jest do szkoły, sklepów, dużego miasta, czy droga dojazdowa jest utwardzana itd.)
Następnie powinno się sprawdzić status prawny działki. Trzeba się dowiedzieć kto jest właścicielem oraz czy dostępny jest wgląd do aktualnej księgi wieczystej (dzięki temu można się dowiedzieć między innymi czy nieruchomość obciążona jest zadłużeniem lub innymi zobowiązaniami). Kolejna kwestia do ustalenia to rodzaj działki (budowlana, rolna, siedlisko itd.). Często działki rolne i siedliskowe bardzo trudno przemianować na budowlaną dlatego najlepiej poszukać od razu działek budowlanych. Warto jeszcze w gminie zapytać o plan miejscowy zagospodarowania terenu. Jeśli jest dostępny należy poprosić o wypis z takiego planu gdyż na jego podstawie można ustalić jakie są plany rozwoju obszarów (np. plany budowy obiektów przemysłowych, drogi itd.) oraz jakie są ograniczenia dotyczące ewentualnej zabudowy (np. wysokość budynku, ilość kondygnacji, forma dachu itd.). Jeżeli nie ma planu zagospodarowania przestrzennego można w gminie uzyskać kopie decyzji o warunkach zabudowy. W przypadku gdy nie ma planu oraz decyzji warto osobiście sprawdzić sąsiedztwo wokół wypatrzonej działki (czy jest dostęp do drogi publicznej, jak wyglądają sąsiadujące budynki itd.). Można również przeprowadzić mały wywiad wśród sąsiadów i mieszkańców – bardzo często to oni są źródłem cennych informacji.
Kolejna istotna sprawa to kwestia dostępu i bliskości podstawowych mediów. Podstawowe media to prąd, woda i kanalizacja. Bardzo często, szczególnie na obszarach oddalonych od zabudowań miejskich dostępny jest tylko prąd. W gminie można sprawdzić aktualny wykaz dostępnych mediów oraz czy i kiedy mogą być doprowadzone brakujące media. Niestety może się okazać, że dostępne media oddalone są od działki o kilkaset metrów. Taka sytuacja może spowodować, że koszt inwestycji doprowadzenia mediów będzie bardzo wysoki. Tańszym rozwiązaniem może okazać się budowa własnej studni i przydomowej oczyszczalni lub szamba.
Nie mniej istotną sprawą są warunki przyrodniczo-geograficzne. Trzeba sprawdzić charakterystykę gruntów (wysokość wód gruntowych, nośność gruntów itd.). Warto także sprawdzić czy działka narażona jest na intensywne wiatry (może to oziębiać budynek). Działki najlepiej jest wybierać wiosną, gdy poziom wód gruntowych jest najwyższy. Dzięki temu można łatwo dojrzeć czy wybrany teren narażony jest na nadmierną wilgoć lub nawet lokalne podtopienia (bo np. leży w pobliżu rowu melioracyjnego).
Wybór odpowiedniej działki wymaga sporo czasu i zaangażowania ze strony inwestora. Odpowiednie przygotowanie do zakupu i kompletna wiedza na temat działki może uchronić właściciela przed późniejszymi nieoczekiwanymi niespodziankami.