Kształt dachu zależy od kształtu budynku, założeń architektonicznych, rodzaju pokrycia, przewidywanego sposobu użytkowania oraz położenia geograficznego. Na formę dachu duży wpływ mają również tradycje regionalne i moda oraz trendy architektoniczne. Widać to bardzo wyraźnie we współczesnej Polsce.
W końcu XX wieku polskie dachy spadziste zaczęły charakteryzować się skomplikowanymi kształtami, bogactwem płaszczyzn i lukarn. Jednak mimo to, nawet wśród skomplikowanych form dachu można rozróżnić podstawowe rodzaje kształtów. I tak dach spadzisty (stromy) może być:
- jednospadowy, inaczej pulpitowy, gdy ma 1 połać, 1 okap, 1 kalenicę
- dwuspadowy, siodłowy, gdy ma 2 połacie, 2 okapy, 1 kalenicę
- czterospadowy, kopertowy, gdy ma 4 połacie, 4 okapy, 1 kalenicę, 4 naroża
- mansardowy, o połaciach dachowych łamanych w ten sposób, że górne są mniej strome, a dolne bardziej; dach mansardowy może być dwu lub czterospadowy
- namiotowy, gdy ma tyle połaci i okapów co bydynek boków, tyle samo naroży zbiegających się w jednym punkcie bez kalenicy
