Wody podziemne występują w dwóch strefach: aeracji i saturacji. Strefa saturacji charakteryzuje się przypowierzchniowym położeniem i poprzez nią wody opadowe przesiąkają w głąb. Zgromadzona tam woda jest związana w postaci wody higroskopijnej, błonkowatej i kapilarnej. Ilości poszczególnych rodzajów wód są ściśle związane z rodzajem gruntu. Poniżej strefy aeracji znajduje sie strefa saturacji i znajdująca sie tam woda ma charakter wody wolnej, możliwej do pobrania i wykorzystania.
Wody podziemne w strefie saturacji można podzielić na :
· zaskórne,
· gruntowe,
· wgłębne,
· głębinowe.
Ujęcia wód podziemnych mogą być realizowane jako:
- ciągi drenażowe ułożone w wykopie i obsypane materiałem filtracyjnym z grawitacyjnym odprowadzeniem do studni zbiorczej, stosowane przy płytko położonych wodach i dla małych wodociągów (< 25 dm3/s),
- galerie z grawitacyjnym odprowadzeniem do studni zbiorczej, płytko położone wody, wodociągi średnie (maksimum 200 dm3/s),
- studnie kopane z odprowadzeniem za pomocą pomp lub lewarów, wody płytko położone, małe wodociągi (< 25 dm3/s),
- studnie wiercone z odprowadzeniem wody za pomocą pomp lub lewarów, różne poziomy zalegania i różne wielkości wodociągów.
Lokalizacja studni na działce
- obecność wody podziemnej i konieczność zachowania odległości gwarantujących ochronę studni przed zanieczyszczeniem decyduje o miejscu w którym zlokalizujemy studnie
- lokalizując studnię kopaną lub z filtrem wbijanym, powinno uwzględnić się głównie wymagane odległości od potencjalnych źródeł zanieczyszczeń
- musimy pamiętać aby teren gdzie ma być zlokalizowana studnia nie leżał niżej niż teren ze zbiornikiem na ścieki lub gnojowicę z uwagi na niebezpieczeństwo, że nieczystości spływałyby w kierunku studni
- każda studnia (kopana, z filtrem wbijanym i wiercona) powinna być wykonana w odległości co najmniej:
− 5 m od granicy nieruchomości, a także studni wspólnej na granicy dwóch działek,
− 7,5 m od osi rowu przydrożnego,
− 10-15 m od drzew o rozbudowanych systemach korzeniowych (jesion, topola, olszyna),
− 15 m od budynków inwentarskich i związanych z nimi silosów, szczelnych zbiorników na gnojowicę, kompostowników, szczelnego bezodpływowego zbiornika ścieków (szamba),
− 30 m od drenażu rozsączającego ścieki do gruntu, jeżeli są one uprzednio oczyszczane biologicznie,
− 70 m od nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych oraz od drenażu rozsączającego ścieki nieoczyszczone biologicznie - należy unikać usytuowania studni blisko rur spustowych oraz miejsc spływu wody deszczowej
- studnia nie powinna być budowana w najniższym miejscu nieruchomości z uwagi na spływanie wód opadowych
- na terenie nieruchomości można wybudować studnie do poboru wody pitnej lub jako dodatkowe źródło wody (np. do podlewania ogrodu)
- Dla studni wykonanej na potrzeby własne gospodarstwa domowego gdzie:
− pobór wody nie przekracza 5 m3/d,
− wydajność pomp czerpiących wodę ze studni nie przekracza 0,5 m3/h,
− głębokość odwiertu studni nie przekracza 30 m,
nie jest wymagane pozwolenie wodnoprawne, nie trzeba ustanawiać stref ochronnych (stref wyłączonych z jakiejkolwiek innej działalności).
- studnie kopane i z filtrem wbijanym, ujmujące wodę z pierwszego poziomu wodonośnego, nie wymagają żadnych zezwoleń
- przybliżoną lokalizację studni wierconej, strukturę gruntu w miejscu odwiertu, a więc przypuszczalną głębokość warstwy wodonośnej określa projekt. Wykonanie studni wierconej regulują przepisy dwóch ustaw: Prawa Wodnego oraz Prawa Górniczego i Geologicznego
- jeśli studnia wymagała pozwolenia, trzeba wokół niej wyznaczyć bezpośrednią strefę ochronną o promieniu 10 m od jej obudowy. Najlepiej obsiać ją trawą i ewentualnie ogrodzić.
Warunki usytuowania studni na działce
1-studnia, 2- przewód wodociągowy, 3-przewód odprowadzający ścieki, 4- drenaż rozsączający, 5- osadnik gnilny
