Jednostki miar

Legalne jednostki miar

Aktualne przepisy określające dopuszczalne w technice jednostki i wielkości określa norma PN-EN ISO 80000-1 do 6:2013-07. Norma ta zastąpiła normę PN-ISO 1000:2001 Jednostki miar SI i zalecenia do stosowania ich krotności oraz wybranych innych jednostek miar. Poniżej przedstawiam jeszcze wcześniejsze przepisy, w większości nadal aktualne.

Jednostki układu SI

> podstawowe jednostki SI

Wielkość		Jednostka
nazwa	symbol (oznaczenie)	nazwa	symbol (oznaczenie)	wymiar
Długość	l     –   długość b    –   szerokość h    –   wysokość r     –   promień d    –   średnica L    –   długość krzywej s    –   droga	metr	m	m
Masa	m (M)	kilogram	kg	kg
Czas	t (T)	sekunda	s	s
Prąd elektryczny (natężenie prądu elektrycznego)	I	amper	A	A
Temperatura termodynamiczna	T (q)	kelwin	K	K
Liczność materii (ilość materii)	n, u	mol	mol	mol
Światłość	I (J)	kandela	cd	cd

> uzupełniające jednostki SI

	Kąt płaski	radian	rad
	Kąt bryłowy	steradian	sr

>  pochodne jednostki SI

tj. jednostki miar wyrażalne za pomocą iloczynów i ilorazów jednostek SI, podstawowych i uzupełniających.

jednostki wielkości fizykochemicznych

Wielkość			Jednostka
nazwa	symbol	wzór	znaczenie liter	nazwa	symbol	wyrażenie †
Gęstość	r			kilogram na metr sześcienny	kg/m3	m-3 · kg
Ilość substancji	n, n			mol	mol
Masa molowa	M, Mm		m – masa n – liczba moli	kilogram na mol	kg/mol	kg · mol-1
Objętość molowa	Vn		V – objętość n – liczba moli	metr sześcienny na mol	m3/mol	m3 · mol-1

jednostki wielkości cieplnych

Wielkość			Jednostka
nazwa	symbol	wzór	znaczenie liter	nazwa	symbol	wyrażenie †
Pojemność ciepła	C		Q – ciepło T – temperatura	dżul na kelwin	J/K	m2 · kg · s-2 ´ K-1 (1J=1W´1s)
Ciepło właściwe (pojemność cieplna właściwa)	c		dQ – ciepło, które dostarczane masie mpowoduje zmianę jej temperatury o dTm – masa	dżul na kilogram i kelwin	J/(kg·K)	m2 · s-2 · K-1
Ciepło właściwe molowe (molowa pojemność cieplna)	Cn		dQ – ciepło, które dostarczane masie molowej powoduje zmianę jej temperatury o dTm – masan – liczba moli	dżul na mol i kelwin	J/(mol·K)	m2 · kg · s-2 ´ K-1
Strumień ciepła (moc ciepła)	F		Q – ciepłot – czas	wat	W	m2 · kg · s-3
Gęstość powierzchniowa strumienia ciepła (energia)	q		F – strumień ciepła przechodzący przez powierzchnię S	wat na metr kwadratowy	W/m2	kg · s-3
Przenikalność energii cieplnej	k		q – gęstość powierzchniowa strumienia ciepła T – temperatura	wat na metr kwadratowy i kelwin	W/(m2·K)	kg · s-3 · K-1
Gradient temperatury	grad T		dT – spadek temperatury na długości dl	kelwin na metr	K/m	m-1 · K
Przewodność cieplna właściwa (konduktywność cieplna)	l		q – gęstość powierzchniowa strumienia ciepłaT – temperatura	wat na metr i kelwin	W/(m·K)	m · kg · s-3 · K-1
Przewodność cieplna	L		l – długość kanału cieplnego S – przekrój poprzeczny kanału cieplnego	wat na kelwin	W/K	m2 · kg · s-3 · K-1
Opór cieplny właściwy (rezystywność cieplna)	1/l		l – przewodność cieplna właściwa	metr razy kelwin na wat	m·K/W	m-1 · kg-1 ´ s3 · K
Opór cieplny	RT		L – przewodność cieplna	kelwin na wat	K/W	m-2 · kg-1 ´ s3 · K
Współczynnik rozszerzalności liniowej	a		l0, l – długość początkowa i końcowa T – temperatura	kelwin do potęgi minus pierwszej	1/K	K-1
Współczynnik rozszerzalności objętościowej	g		V0, V – objętość początkowa i końcowa T – temperatura	kelwin do potęgi minus pierwszej	1/K	K-1
Współczynnik temperaturowej zmiany ciśnienia	b		p0, p – ciśnienia początkowe i końcowe T – temperatura	kelwin do potęgi minus pierwszej	1/K	K-1
Wyrównywalność temperatury	a		cp – ciepło właściwe przy stałym ciśnieniu l – przewodność cieplna właściwa r – gęstość	metr kwadratowy na sekundę	m2/s	m2 × s-1
Strumień masy (przepływ masy)	mt		m – masa t – czas	kilogram na sekundę	kg/s	kg × s-1

jednostki wielkości mechanicznych

Wielkość			Jednostka
nazwa	symbol	wzór określający	znaczenie liter	nazwa	symbol	wyrażenie †
Kąt płaski	a, b, …		r – promień L – długość łuku	radian	rad
Powierzchnia	A, S		A – powierzchnia prostokąta o bokach b, l	metr kwadratowy	m2	m2
Objętość	V, v		V – objętość prostopadłościanu o krawędziach b, h, l	metr sześcienny	m3	m3
Krzywizna	r		r – promień okręgu	metr do potęgi minus pierwszej	1/m	m-1
Częstotliwość	n, f		T – okres zjawiska	herc	Hz	s-1
Okres	T		n – częstotliwość	sekunda	s	s
Prędkość	v, c, u		l – długość t – czas	metr na sekundę	m/s	m · s-1
Przyspieszenie (przyspieszenie ziemskie, standardowe)	a (g, gn)		t – czasv – prędkość liniowa	metr na kwadrat sekundy	m/s2	m · s-2
Gęstość (masy)	r		m – masa V – objętość	kilogram na metr sześcienny	kg/m3	kg · m-3
Pęd	p		m – masa v – prędkość	kilogram razy metr na sekundę	kg · m/s	m · kg · s-1
Siła (siła ciężkości, ciężar)	F, G		m – masa t – czas  v – prędkość	niuton	N	m · kg · s-21N = 1kg·(1m/s2)
Ciężar właściwy	g		G – ciężar V – objętość	niuton na metr sześcienny	N/m3	m-2 · kg · s-2
Ciśnienie (naprężanie normalne, naprężanie styczne)	p (s, t)		F – siła działająca prostopadle na powierzchnię S	paskal	Pa	m-1 · kg · s-21Pa = 1N : (1m2)
Deformacja liniowa, wydłużenie względne	e		l – długość l0 – długość początkowa
Moduł Younga	E		e – wydłużenie względne s – naprężenie normalne	niuton na metr kwadratowy	N/m2	m-1 · kg · s-2
PracaEnergia (kinetyczna, potencjalna)	W, AE, W, Ek, T, K; Ep, V, F		F – siła l – długość drogi a – kąt pomiędzy kierunkami siły i drogim – masa ciała v – prędkość h – różnica poziomów, mg – ciężar ciała	dżul	J	m2 · kg · s-21J = 1N · 1m1J = (1kg) · (1m/s) ´ (1m/s) 1J = (1kg) · (1m/s2) · (1m)
Moc (strumień energii)	P		t – czas W – praca	wat	W	m2 · kg · s-31W = 1J : (1s)
Lepkość (dynamiczna)	h		F – siła S – powierzchnia v – prędkość	paskalosekunda	Pa · s	m-1 · kg · s-11 Pa · s = 1 Pa : (1m/s):(1m)
Lepkość (kinetyczna)	n		h – lepkość dynamiczna r – gęstość	metr kwadratowy na sekundę	m2/s	m2 · s-1 1 m2/s = (1Pa·s): (1 kg/m3)
Współczynnik tarcia	f		FT – siła tarcia FN – siła nacisku	—	—	1 = 1 N : (1 N)

jednostki wielkości elektrycznych

Wielkość			Jednostka
nazwa	symbol	wzór	znaczenie liter	nazwa	symbol	wyrażenie †
Gęstość prądu elektrycznego	j, J		I – prąd elektryczny S – powierzchnia przekr. poprzecznego	amper na metr kwadratowy	A/m2	m-2 · A
Napięcie elektryczne	U		I – prąd elektryczny P – moc R – rezystancja	wolt	V	m2 · kg · s-3 · A-1
Rezystancja (opór elektryczny czynny)	R		U – napięcieI – prąd elektryczny	om	W	m2 · kg · s-3 ´ A-2(1W = 1V (:1A))
Rezystywność (opór elektryczny właściwy)	r		l – długość R – rezystancja S – pow. przekroju	omometr	W·m	m3 · kg · s-3 ´ A-2
Konduktancja (przewodność elektryczna)	G		R – rezystancja	simens	S	m-2 · kg-1 · s3 ´ A2(1S = 1W-1)
Konduktywność(przewodność właściwa elektryczna, elektrolityczna)	g,s		r – rezystywność	simens na metr	S/m	m-3 · kg-1 · s3 ´ A2

jednostki ciśnienia z różnych układów

Nazwa	Pa	dyn/cm2	kG/cm2	atm	bar	Tr	mm H2O
1 paskal = 1 Pa (1 N/m2)	1	10	1,019716× 10-5	9,86923 × 10-6	10-5	7,50062 × 10-3	1,01974 × 10-1
1 dyna na cm kwad. = 1 dyn/cm2	10-1	1	1,019716× 10-6	9,86923 × 10-7	10-6	7,50062 × 10-4	1,01974 × 10-2
1 atmosfera tech.= 1 kG/cm2	9,80665 × 104	9,80665 × 105	1	9,67841 × 10-1	9,80665 × 10-1	7,35559 × 102	1,00003 × 104
1 atmosfera fizyczna = 1 atm	1,01325 × 105	1,01325 × 106	1,033	1	1,01325	7,60 × 102	1,03326 × 104
1 bar	105	106	1,019716	9,86923 × 10-1	1	7,50062 × 102	1,01974 × 104
1 tor = 1 Tr = 1 mm Hg (przy 0°C)	1,333224 × 102	1,333224 × 103	1,360 × 10-3	1,3157895× 10-3	1,333224× 10-3	1	1,35954 × 10
1 funt-siła na cal kwadratowy = 1 Lb/in2	6,894757 × 103	6,894757 × 104	7,031 × 102	6,80460 × 10-2	6,894757 × 10-2	5,17149 × 10	7,03089 × 102
1 funt-siła na stopękwadr. = 1 Lb/ft2	4,788 × 10	4,788 × 102	4,882 × 104	4,725 × 10-4	4,788 × 10-4	3,5911 × 10-1	4,882
1 cal słupa rtęci = 1 cal Hg (przy 0°C)	3,386 × 103	3,386 × 104	3,453 × 102	3,342 × 10-2	3,386 × 10-2	2,540 × 10	3,453 × 102
1 milimetr słupa wody = 1mm H2O (przy 4°C, 1 atm)	9,80638	9,80638 × 10	9,99972 × 10-5	9,67814 × 10-5	9,80638 × 10-5	7,35539 × 10-2	1

> Najczęściej stosowane przedrostki wielokrotne i podwielokrotne SI

Nazwa mnożnika	Mnożnik	Przedrostek		Pochodzenie nazwy
		nazwa	symbol
bilion	1012 = 1 000 000 000 000	tera	T	gr.  teras – sięgający nieba
miliard	109 = 1 000 000 000	giga	G	gr. gigas – olbrzym
milion	106 = 1 000 000	mega	M	gr. megas – wieki
tysiąc	103 = 1 000	kilo	k	gr. chilas – tysiąc
sto	102 = 100	hekto	h	gr. hekato – sto
dziesięć	101 = 10	deka	da	gr. dekas – dziesięć
dziesiąta	10-1 = 0,1	decy	d	łac. decem – dziesięć
setna	10-2 = 0,01	centy	c	łac. centum – sto
tysięczna	10-3 = 0,001	mili	m	łac. mille – tysiąc
milionowa	10-6 = 0,000 001	mikro	m	gr. mikros – mały
miliardowa	10-9 = 0,000 000 001	nano	n	wł. nano – karzełek
bilionowa	10-12 = 0,000 000 000 001	piko	p	wł. piccolo – maleńki

Jednostki legalne spoza układu SI

> legalne jednostki miar, nie należące do układu SI

	Jednostka
Nazwa wielkości	nazwa	symbol
masa	tona	t
czas	minuta godzina doba dzień tydzień miesiąc kwartał rok	min h d
powierzchnia	hektar	ha
objętość, pojemność	litr	l
temperatura	stopień Celsjusza	°C
kąt płaski	stopień minuta sekunda grad	° ’ ” g
energia	elektronowolt	eV
masa atomowa	jednostka masy atomowej
długość	jednostka astronomiczna długości parsec	AU, UA pc

> pochodne jednostki miar

tj. jednostki miar wyrażalne za pomocą iloczynów i ilorazów jednostek wymienionych wyżej
– nie należących do układu SI lub jednostek miar wymienionych powyżej i jednostek SI.

Niektóre jednostki pochodne różnych wielkości

	Jednostka
Nazwa wielkości	nazwa	symbol	Relacje między jednostkami, definicje	Uwagi
Masa	tona	t	1t = 1Mg = 103kg
Czas	minuta godzina doba	min h d	1min = 60s 1h = 60min = 3600s = 3,6ks 1d = 24h = 86400s = 86,4ks
Temperatura	stopień Celsjusza	°C	dla różnicy temperatury 1°C = 1K
Kąt płaski	stopień minutasekundagrad	° ’”g	1° = p/180 rad = 1,745 329·10-2 rad 1’ = 1°/60 = p/10800 rad = = 2,908 882·10-4 rad 1” = 1’/60 = p/648 000 rad = = 4,848 14· 10-6 rad 1g = p/200 rad » 1,570 796·10-2 rad
Powierzchnia	hektar	ha	1ha = 1hm2 = 104 m2	stosuje się do wyrażania powierzchni gruntów
Objętość, pojemność	litr	l, L	1L = 1dm3 = 10-3 m3	l – stosuje się do wyrażania objętości płynów i materiałów sypkich oraz pojemności zbiorników
Prędkość liniowa	kilometr na godzinę	km/h	1km/h = 1/3,6 m/s
Prędkość obrotowa (częstość obrotów)	obrót na sekundę /obrót na minutę	obr/s obr/min	1obr/s = 1s-1 1obr/min = 1/60s-1
gęstość (masy)	kilogram na litr	kg/L	1kg/L = 103 kg/m3

Jednostki wielkości elektrycznych i innych

	Jednostka
Nazwa wielkości	nazwa	symbol	Relacje między jednostkami, definicje	Uwagi
Energia, praca	kilowatogodzina	kW·h	1kW·h = 3,6·106 J = 3,6 MJ
Moc pozorna	woltoamper	V·A	1V·A = 1W
Moc bierna	war	var	1var = 1W
Objętość molowa	litr na mol	L/mol	1L/mol = 10-3 m3/mol
Stężenie molowe	mol na litr	mol/L	1mol/L = 103 mol/m3
pH, wykładnik stężenia jonów wodorowych	jedność	1	– wartość liczbowa stężenia molowego wyrażanego w mol/dm3
Stosunek dwóch wartości tej samej wielkości	jedność procent promil część milionowa	1 % o/oo ppm	1 =1/1 1% = 1/100 1o/oo = 1/1000 1ppm = 1/1 000 000

Relacje jednostek z innych układów do jednostek SI

Relacje niektórych jednostek wielkości mechanicznych w układach CGS i ciężarowym (poprzedzających układ SI) do odpowiednich jednostek SI.

	Układ SI		Układ CGS			Układ ciężarowy
Wielkość	nazwa jednostki	symbol	wymiar (symbol)	mnożnik A1	mnożnik A2	symbol jednostki	mnożnik A3	mnożnik A4
Masa	kilogram	kg	g	103	10-3	inert = kG·s2/m	0,10197	9,80665
Powierzchnia (pole powierzchni)	metr kwadratowy	m2	cm2	104	10-4	m2	1	1
Objętość	metr sześcienny	m3	cm3	106	10-6	m3	1	1
Prędkość liniowa	metr na sekundę	m/s	cm/s	10-2	102	m/s	1	1
Przyspieszenie	metr na kwadrat sekundy	m/s2	cm/s2	102	10-2	m/s2	1	1
Gęstość masy	kilogram na metr sześcienny	kg/m3	g/cm3	10-3	103	inert/m3 = kG·s2/m4	0,10197	9,80665
Siła	niuton	N	dyn = g·cm/s2	105	10-5	kG	0,10197	9,80665
Ciężar właściwy	niuton na metr sześcienny	N/m3	dyn/cm3 = g/(cm2·s2)	10-1	10	kG/m3	0,10197	9,80665
Ciśnienie	paskal	Pa	dyn/cm2 = g/(cm·s2)	10	10-1	kG/m2	0,10197	9,80665
Moduł sprężystości	paskal	Pa	dyn/cm2 = g/(cm·s2)	10	10-1	kG/m2	0,10197	9,80665
Napięcie powierzchniowe	niuton na metr	N/m	dyn/cm = g/s2	103	10-3	kG/m	0,10197	9,80665
Praca, energia	dżul	J	erg = g·cm2/s2	107	10-7	kG·m	0,10197	9,80665
Udarność	dżul na metr kwadratowy	J/m2	erg/cm2 = g/s2	103	10-3	kG·m/m2	0,10197	9,80665
Moc	wat	W	erg/s = g·cm2/s2	107	10-7	kG·m/s	0,10197	9,80665

jedna jednostka SI = A₁ jednostki CGS             jedna jednostka SI = A₃ jednostki układu ciężarowego

jedna jednostka CSG = A₂ jednostki SI             jedna jednostka układu ciężarowego = A₄ jednostki SI

Relacje niektórych jednostek wielkości cieplnych w układzie CGS do odpowiednich jednostek SI.

	Układ SI		Układ CGS
Wielkość	nazwa jednostki	symbol	symbol jednostki	mnożnik A1	mnożnik A2
pojemność cieplna	dżul na kelwin	J/K	egr/K = cm-2·g·s-2·K-1	107	10-7
ciepło właściwe	dżul na kilogram i kelwin	J/(kg·K)	egr/(g·K) = cm-2·s-2·K-1	104	10-4
ciepło właściwe molowe	dżul na mol i kelwin	J/(mol·K)	erg/(mol·K) = cm–2·g·s-2·K-1·mol-1	107	10-7
przenikalność energii cieplnej	wat na metr kwadratowy i kelwin	W/(m2·K)	erg/(s·cm2·K) = g·s-3·K-1	103	10-3
gradient temperatury	kelwin na metr	K/m	K/cm	10-2	102
współczynnik przewodzenia ciepła	wat na metr i kelwin	W/(m·K)	erg/(s·cm·K) = cm·g·s-3·K-1	105	10-5

jedna jednostka SI = A₁ jednostki CGS             jedna jednostka CSG = A₂ jednostki SI

Niektóre brytyjskie i amerykańskie jednostki miar i ich relacje do odpowiednich jednostek SI

UK – brytyjski; US – amerykański; Int – międzynarodowy

jednostka obca
nazwa	symbol	nazwa polska	relacja do innych jednostek
jednostki długości
nautical mile (UK)	n. mile (UK)	mila morska (UK)	1 n. mile (UK) = 1,85318 km
nautical mile (US)	n. mile (US)	mila morska (US)	1 n. mile (US) = 1,852 km
mile (Int)	mi (Int)	mila (Int)	1 mila (Int) = 1760 yd = 1,60934 km
yard	yd	jard	1 yd = 3 ft = 914,4 mm
foot	ft	stopa	1 ft = 12 in = 304,8 mm
inch	in	cal	1 in = 25,4 mm
calibre	cl	kaliber	1 cl = 254 mm
jednostki powierzchni
square mile (Int)	mi2, sq mi	mila kwadratowa	1 mi2 (Int) = 640 ac = 2,58999 km2
acre	ac	akr	1 ac = 4840 yd2 = 4046,86 m2
square yard	yd2, sq yd	jard kwadratowy	1 yd2 = 9 ft2 = 0,836127 m2
square foot	ft2 , sq ft	stopa kwadratowa	1 ft2 = 144 in2 = 929,030 cm2
square inch	in2 , sq in	cal kwadratowy	in2 = 645,16 mm2
jednostki objętości
ton register	ton reg	tona rejestrowa	1 ton reg = 2,83168 m3
cubic yard	yd3	jard sześcienny	1 yd3 = 0,764555 m3
cubic foot	ft3	stopa sześcienna	1 ft3 = 28,3169 dm3
cubic inch	in3	cal sześcienny	1 in3 = 16,3871 cm3
bushel (UK)	bu (UK)	buszel (UK)	1 bu (UK) = 36,3687 dm3
gallon (UK)	gal (UK)	galon (UK)	1 gal (UK) = 1,20094 gal(US) = 4,54609 dm3
fluid ounce (UK)	fl oz (UK)	uncja cieczy (UK)	1 fl oz (UK) = 28,8 cm3
barrel	bbl (US)	beczka (baryłka)	1 bbl (US) = 42 gal (US) = 158,987 dm3
bushel (US)	bu (US)	buszel (US)	1 bu (US) = 35,2391 dm3
fluid gallon (US)	gal liq (US)	galon cieczy (US)	1 gal liq (US) = 3,78541 dm3
fluid ounce (US)	fl oz (US)	uncja cieczy (US)	1 fl oz (US) = 29,574 cm3
jednostki masy
long ton	ton (UK)	tona (UK)	1 ton (UK) = 2240 lb = 1,010 Mg
short ton	ton (US)	tona (US)	1 ton (US) = 2000 lb = 0,907185 Mg
pound	lb	funt	1 lb = 16 oz = 0,453592 kg
ounce	oz	uncja	1 oz = 28,3495 g
jednostki gęstości
pound per cubic foot	lb/ft3, lb/cu ft	funt na stopę sześcienna	1 lb/ft3 = 16,0185 kg/m3
ounce per cubic foot	oz/ft3, oz/cu ft	uncja na stopę sześcienna	1 oz/ft3 = 1,00116 kg/m3
long ton per cubic yard	ton/yard3 (UK)	tona długa na jard sześcienny	1 ton/yd3 (UK) = 1328,94 kg/m3
pound per fluid gallon (UK)	lb/gal liq (UK)	funt na galon cieczy (UK)	1 lb/gal liq (UK) = 99,7763 kg/m3
pound per fluid gallon (US)	lb/gal liq (US)	funt na galon cieczy (US)	1 lb/gal liq (US) = 119,826 kg/m3
jednostki prędkości
foot per second	ft/s	stopa na sekundę	1 ft/s = 0,3048 m/s
mile per hour	mi/h	mila na godzinę	1 mi/h = 1,60934 km/h = 0,47704 m/s
mile per second	mi/s	mila na sekundę	1 mi/s = 1,60932 km/s = 5793,64 km/h
jednostki przyspieszenia
foot per square second	ft/s2	stopa na kwadrat sekundy	1 ft/s = 0,3048 m/s2
jednostki siły, ciężaru
long ton force	tonf (UK)	tona długa – siła (UK)	1 tonf (UK) = 9964,02 N
short ton force	tonf (US)	tona krótka – siła (US)	1 tonf (US) = 8896,44 N
pound force	lbf	funt – siła	1 lbf = 4,44822 N
ounce force	ozf	uncja – siła	1 ozf = 0,278014 N
jednostki ciężaru właściwego
pound force per cubic foot	lbf/ft3	funt – siła na stopę sześcienną	1 lbf/ft3 = 157,087 N/m3
jednostki ciśnienia, naprężenia mechanicznego
pound force per square inch	lbf/in2	funt – siła na cal kwadratowy	1 lbf/in2 = 6894,76 Pa
ounce force per square inch	ozf/in2	uncja – siła na cal kwadratowy	1 ozf/in2 = 430,992 Pa
foot of water thread	ft H2O	stopa słupa wody	1 ft H2O = 2989,07 Pa
inch of water thread	in H2O	cal słupa wody	1 in H2O = 249,089 Pa
inch of merkury thread	in Hg	cal słupa rtęci	1 in Hg = 3386,39 Pa
jednostki pracy, energii, ilości ciepła
pound force·foot	lbf·ft	funt – siła · stopa	1 lbf·ft = 1,35582 J
British thermal unit	Btu	brytyjska jednostka cieplna	1 Btu = 1055,06 J
jednostki mocy, strumienia ciepła
pound force·foot per second	lbf·ft/s	funt siła · stopa na sekundę	1 lbf·ft/s = 1,35582 W
horse power	hp	koń mechaniczny (UK)	1 hp = 745,700 W
Btu per second	Btu/s	Btu na sekundę	1 Btu/s = 1055,06 W
Btu per hour	Btu/h	Btu na godzinę	1 Btu/h = 0,29306 W
jednostki ciepła właściwego
Btu per pound · degree Fahrenheit	Btu/(lb·°F)	Btu na funt i stopień Fahrenheita	1 Btu/(lb·°F) = 4,1868 kJ/(kg·K)
jednostki przewodności cieplnej
Btu per hour · foot ´ degree Fahrenheit	Btu/(h·ft·°F)	Btu na godzinę · stopę i stopień Fahrenheita	1 Btu/(h·ft·°F) = 1,73073 W/(m·K)
Btu per second · foot ´ degree Fahrenheit	Btu/(s·ft·°F)	Btu na sekundę · stopę i stopień Fahrenheita	1 Btu/(s·ft·°F) = 6,230964 kW/(m·K)
jednostki współczynnika wymiany cieplnej
Btu per hour · square foot  · degree Fahrenheit	Btu/(h·ft2·°F)	Btu na godzinę · stopę kwadr. i stopień Fahr.	1 Btu/(h·ft2·°F) = 5,67826 W/(m2·K)

jednostki temperatury (najczęściej używane)

przeliczenie skal temperatury

Nazwa	Symbol	Przeliczenie skal
Kelwin termodynamiczny, temperatura Kelvina T	K
Stopień termodynamiczny Celsjusza, temperatura Celsjusza t	°C
Stopień termodynamiczny Fahrenheita, temperatura Fahrenheita tF	°F

jednostki ciśnienia z różnych układów

Nazwa	Pa	dyn/cm2	kG/cm2	atm	bar	Tr	mm H2O
1 paskal = 1 Pa (1 N/m2)	1	10	1,019716× 10-5	9,86923 × 10-6	10-5	7,50062 × 10-3	1,01974 × 10-1
1 dyna na cm kwad. = 1 dyn/cm2	10-1	1	1,019716× 10-6	9,86923 × 10-7	10-6	7,50062 × 10-4	1,01974 × 10-2
1 atmosfera techniczna = 1 kG/cm2	9,80665 × 104	9,80665 × 105	1	9,67841 × 10-1	9,80665 × 10-1	7,35559 × 102	1,00003 × 104
1 atmosfera fizyczna = 1 atm	1,01325 × 105	1,01325 × 106	1,033	1	1,01325	7,60 × 102	1,03326 × 104
1 bar	105	106	1,019716	9,86923 × 10-1	1	7,50062 × 102	1,01974 × 104
1 tor = 1 Tr = 1 mm hg (przy 0°C)	1,333224 × 102	1,333224 × 103	1,360 × 10-3	1,3157895× 10-3	1,333224× 10-3	1	1,35954 × 10
1 funt-siła na cal kwadratowy = 1 Lb/in2	6,894757 × 103	6,894757 × 104	7,031 × 102	6,80460 × 10-2	6,894757 × 10-2	5,17149 × 10	7,03089 × 102
1 funt-siła na stopę kwadratową = 1 Lb/ft2	4,788 × 10	4,788 × 102	4,882 × 104	4,725 × 10-4	4,788 × 10-4	3,5911 × 10-1	4,882
1 cal słupa rtęci = 1 cal Hg (przy 0°C)	3,386 × 103	3,386 × 104	3,453 × 102	3,342 × 10-2	3,386 × 10-2	2,540 × 10	3,453 × 102
1 milimetr słupa wody = 1mm H2O (przy 4°C, 1 atm)	9,80638	9,80638 × 10	9,99972 × 10-5	9,67814 × 10-5	9,80638 × 10-5	7,35539 × 10-2	1

jednostki ciśnienia z różnych układów i ich relacje do jednostki SI (paskala)

Nazwa	Symbol	Relacja do Pa
dynamo-centymetr kwadratowy	dyn/cm2 = g/(cm · s2)	0,1 Pa
kilogram‑siła na metr kwadratowy	kG/m2	9,80665 Pa
milimetr słupa wody	mm H2O	1mm H2O = 9,807 Pa
centymetr słupa wody	cm H2O	1cm H2O = 98,067 Pa
metr słupa wody	m H2O	1m H2O = 9806,654 Pa
milimetr słupa rtęci (tor)	mm Hg	1mm Hg = 133,322 Pa
funt‑siła na cal kwadratowy	lbf/in2	1lbf/in2 = 6894,76 Pa
funt‑siła na stopę kwadratową	lbf/ft2	1lbf/ft2 =  47,8803 Pa
funt‑siła na jard kwadratowy	lbf/yd2	1lbf/yd2 = 5,32003 Pa
uncja‑siła na cal kwadratowy	ozf/in2	1ozf/in2 = 430,922 Pa
stopa słupa wody	ft H2O	1ft H2O = 2989,07 Pa
cal słupa wody	in H2O	1in H2O = 249,089 Pa
cal słupa rtęci	in Hg	1in Hg = 3386,39 Pa
atmosfera fizyczna	760mm Hg	760mm Hg = 1013,25 hPa
atmosfera techniczna	kG/cm2	1kG/cm2 = 980,665 hPa
bar	105 N/m2	1bar = 105 Pa

jednostki siły

Nazwa	N	dyn	kG	Lb	pdl
1 niuton = 1 N	1	105	1,02 × 10-1	2,248 × 10-1	7,233
1 dyna = 1 dyn	10-5	1	1,020 × 10-6	2,248 × 10-6	7,233 × 10-5
1 kilogram-siła = 1 Kg	9,80665	9,80665 × 105	1	2,205	7,093 × 10
1 gram-siła = 1 G	9,80665 × 10-3	9,80665 × 102	10-3	2,205 × 10-3	7,093 × 10-2
1 funt-siła = 1 Lb	4,448	4,448 × 105	4,536 × 10-1	1	3,217 × 10
1 poundal = 1 pdl	1,383 × 10-1	1,383 × 104	1,410 × 10-2	3,108 × 10-2	1

^† za pomocą jednostek podstawowych i uzupełniających