Dla określenia chwilowych (sekundowych) przepływów wody w instalacji, wychodzi się z założenia, że prawdopodobieństwo otwarcia wszystkich zaworów czerpalnych jest tym mniejsze, im większa jest instalacja wodociągowa i odwrotnie. Chwilowy przepływ wody miarodajny dla doboru średnic przewodów wodociągowych nazywa się przepływem obliczeniowym.
Obliczeniowy przepływ wody w budynkach mieszkalnych należy wyznaczyć stosując jeden ze wzorów zamieszczonych w tabeli 2. Należy zwrócić uwagę na zakres stosowania każdego z podanych wzorów.
Wzory do określania przepływów obliczeniowych w instalacjach wodociągowych dla budynków mieszkalnych wg PN–92/B–01706
Objaśnienia:
qn – normatywny wypływ z punktów czerpalnych, dm3/s,
åqn – suma wszystkich normatywnych wypływów z punktów czerpalnych obsługiwanych przez wymiarowany odcinek instalacji, dm3/s,
q – przepływ obliczeniowy, dm3/s.*) Dla instalacji wodociągowych w obiektach innych niż wymienione należy dobrać wzór do ustalenia przepływu obliczeniowego przez analogię do sposobu korzystania z instalacji przez
użytkowników.
Przepływ obliczeniowy wody w instalacjach wodociągowych oblicza się znając standard wyposażenia mieszkań w armaturę czerpalną oraz normatywne wielkości wypływu wody z tej armatury. Normatywny wypływ z armatury czerpalnej qn w dm3/s podano w tabeli 3 (zgodnie z normą PN–92/B–01706. Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu).
Normatywny wypływ wody z armatury czerpalnej oraz wymagane ciśnienie przed zaworem wg PN–92/B–01706
Podane wzory służą zarówno do wyznaczenia przepływu obliczeniowego ogólnej ilości wody w połączeniu wodociągowym do budynku, jak i do wyznaczania przepływu obliczeniowego w instalacjach wewnętrznych rozprowadzających wodę zimną i ciepłą – ma to miejsce w instalacjach z centralnym przygotowaniem wody ciepłej.
Na odcinkach przewodów zimnej wody sumuje się wartości qn od najwyżej i najdalej położonego punktu czerpalnego do miejsca doprowadzenia wody zimnej do wymienników ciepła, podobnie sumuje się wartości qn dla instalacji wody ciepłej. Dla połączenia wodociągowego przyjmuje się łączną wartość qn dla obu instalacji wewnętrznych. Po zsumowaniu wartości qn (∑qn), przepływ obliczeniowy wody q w wyznaczonych punktach instalacji oblicza się za pomocą podanych tabelą pierwszą wzorów.
Do wyznaczenia średnicy przewodu należy obliczyć przepływ wody (wg wzorów podanych w tabeli 1), a następnie z tabeli poniżej przyjąć prędkość przepływu zależnie od rodzaju przewodu i z tablic lub nomogramów ustalić średnicę danego odcinka przewodu wodociągowego. W obliczeniach uwzględnia się dokładnie wysokość liniowych strat ciśnienia, natomiast straty miejscowe dla instalacji z rur stalowych można z dużym przybliżeniem przyjąć w granicach od 20% (dla instalacji wody zimnej) do 25% (dla instalacji wody ciepłej) strat liniowych. Dla instalacji z tworzyw sztucznych straty miejscowe wynoszą od 100 % do 150 % strat liniowych.
Ustalając sumę normatywnych wypływów w mieszkaniu (∑qn ), nie uwzględnia się dodatkowych baterii czerpalnych zainstalowanych w tym samym pomieszczeniu, ponieważ zakłada się, że nie są one otwarte jednocześnie, np. jeżeli w łazience są dwie umywalki oraz wanna i natrysk, to do obliczeń bierze się pod uwagę tylko baterię nad wanną i nad jedną umywalką. W celu zilustrowania sposobu wykonywania obliczeń pokazano na rys. 1 mieszkanie o podstawowym standardzie wyposażenia w urządzenia i przybory sanitarne.
Mieszkanie pokazane na rys. 1 wyposażone jest w urządzenia i przybory sanitarne zainstalowane:
a) w kuchni zlewozmywak, qn = 0,07 dm3/s,
b) w łazience pralka automatyczna, qn = 0,25 dm3/s, umywalka, qn = 0,07 dm3/s, wanna, qn = 0,15 dm3/s.
c) w ustępie; miska ustępowa z płuczką ciśnieniową, qn = 0,7 dm3/s. umywalka, qn = 0,07 dm3/s.
Stąd całkowite zapotrzebowanie na wodę dla ww. instalacji wyniesie:
q = 1,7∙(Σqn)0,21-0,7
q = 1.7∙(1,31)0,21 – 0,7 = 1,1 dm3/s
gdyby w powyższej instalacji spłuczkę ciśnieniową zastąpić zbiornikiem spłukującym (dolnopłukiem) o qn = 0,13 to:
q = 0,682∙(Σqn)0,45-0,14
q= 0.682∙(0,74)0,45-0,14 = 0,45 dm3/s
źródło:
1) www.instsani.pl