Typowy mieszacz termostatyczny jest elementem trzydrogowym składającym się z dwóch króćców służących do doprowadzenia wody ciepłej i zimnej i jednego króćca do odprowadzania wody zmieszanej. Większość mieszaczy wymaga doprowadzenia wody ciepłej z lewej strony a wody zimnej z prawej, tak, jak w przypadku baterii czerpalnej. Z uwagi na najczęściej symetryczne wykonanie mieszaczy podejścia są opisane (np. C – cold woda zimna, H – hot woda gorąca) lub posiadają barwne oznaczenia , czerwony – woda gorąca, niebieski – woda zimna. Króciec wody zmieszanej może nie mieć opisu albo posiadać napis „mix”. Oznakowanie takie jest bardzo ważne i należy go bezwzględnie przestrzegać , odwrotne podpięcie mieszacza spowoduje jego nieprawidłowe działanie.
Zasada działania
Wewnątrz mieszacza znajduje się głowica termostatyczna wyposażoną w czujnik termiczny połączony z tłokiem zaworowym. Ruch tłoka wywołany rozszerzaniem i kurczeniem się czujnika termostatycznego steruje stopniem otwarcia dopływu wody zimnej i ciepłej. Zasada działania mieszacza jest następująca: po otwarciu punktu czerpalnego mieszacz w pierwszej kolejności otwiera dopływ tylko wody gorącej, następuje szybki wzrost temperatury wody na wypływie, jednocześnie do minimum zostaje ograniczona ilość wody potrzebna do uzyskania zadanej temperatury. Po osiągnięciu wartości zadanej na pokrętle, czujnik przesuwa tłok w kierunku wody zimnej otwierając jej dopływ i następuje zmieszanie obu strumieni. Przy dalszym poborze wody czujnik w sposób ciągły bada temperaturę wody zmniejszając lub zwiększając stopień zmieszania. Różnica pomiędzy wartością zadaną a temperaturą wody na wypływie sięga w zależności od jakości mieszacza od 1-3 stopni i jest odczuwalna jako chwilowe ocieplenie lub ochłodzenie się wody.
Rodzaje czujników termostatycznych
- Woskowy – wosk pszczeli, tani i trwały ale o dużej zwłoce czasowej, czujnik w kształcie tłoka sterującego stopniem otwarcia dopływu wody zimnej i ciepłej do komory zmieszania
- Cieczowy – specjalna ciecz rozszerzalna polieutektyczna (wieloskładnikowa), bardzo duży współczynnik rozszerzalności, szybka reakcja na zmiany temperatury, czujnik w postaci termoskopu sterującego suwakiem w komorze zmieszania
- Bimetaliczny – zwykle spiralny, odkształcenie spirali steruje stopniem otwarcia pierścienia regulacyjnego obracając go w komorze zmieszania
- Elektroniczny- czujnik mierzy temperaturę na wylocie i podaje ją do modułu sterującego, który za pomocą siłownika zmniejsza lub zwiększa stopień zmieszania, zasilanie prądowe, zastosowanie w dużych instalacjach
Wyposażenie dodatkowe
- zawory zwrotne na dopływie wody zimnej i ciepłej
- filtry wody
- manometry kontrolne
- zabezpieczenie przeciwoparzeniowe, mieszacz odcina dopływ wody gorącej przy braku dopływu wody zimnej