Pomimo jednej wspólnej nazwy, wkłady kominkowe bardzo różnią się między sobą, nie tylko zewnętrznie, ale przede wszystkim rozwiązaniami technicznymi w środku, o których już nie każdy klient jest informowany. Typowy wkład kominkowy składa się z korpusu w kształcie prostopadłościanu, wyposażonego w króciec spalin, otwierane drzwiczki z szybą żaroodporną i ruszt. Bardziej rozbudowane konstrukcje mogą posiadać dodatkowo: popielnik, szyber, radiator, turbinę nadmuchową czy płaszcz wodny.
Różne konstrukcje wkładów kominkowych. (strzałkami oznaczono przepływ powietrza i spalin)
A) wkład bez przepustnicy
B) z przepustnica,
C)D) z płaszczem wodnym.
Oznaczenia:. 1-deflektor, 2-ruszt, 3-popielnik, 4-szyber w przewodzie spalin, 5-dopływ powietrza pierwotnego skierowany bezpośrednio na szybę, 6-zawór dławiący, 7-turbina przedpaleniskowa, 8-wymiennik ciepła płaszczowy dolny, 9-wymiennik ciepła płaszczowy górny, 10-rury grzejne, 11-zasilanie instalacji, 12-rura łącząca dwie przestrzenie wodne, 13-poqwrót z instalacji, 14-przepustnica typu „by-pass”, 15-drugi i trzeci ciąg przepływu spalin, 16-przepustnica powietrza pierwotnego, 17-dodatkowa przepustnica w układzie trójciągowym.
Drzwiczki
Zabezpieczają palenisko przed niekontrolowanym spalaniem, nie podpuszczając jednocześnie do przypadkowego wypadnięcia palących się polan na podłogę pomieszczenia. Wykonane są z ramy wypełnionej szkłem żaroodpornym, rozwiązanie takie pozwala na wizualną obserwację procesu spalania.W tańszych i starszych rozwiązaniach drzwiczek spotkamy szyby ze szkła kwarcowego, w nowszych super wytrzymałe temperaturowo szyby ceramiczne o odporności ogniowej do 800°C. W zależności od konstrukcji, drzwiczki we wkładach kominkowych mogą być:
- otwierane na bok (wersja prawostronna i lewostronna)
- harmonijkowe (składane na boki)
- unoszone do góry (można stosować palenisko otwarte i zamknięte)
- chowane pod urządzenie (można stosować palenisko otwarte i zamknięte)
Szyber
Pozwala na spowolnienie przepływu spalin, tym samym zmniejszenie ciągu kominowego i strat kominowych. Kominek bez szybra jest jak kocioł bez regulacji. Po rozpaleniu ognia, nie będziemy mieli wpływu na prędkość spalania się wsadu. Zamiast więc 10 godzin palenia ( o tym za chwilę), drewno spali nam się po 3-4 godzinach.
Tanie wkłady kominkowe nie posiadają zwykle szybra, czyli specjalnej przepustnicy w przewodzie spalin. Zamiast niego firmy dostarczają wraz z urządzeniem tzw. „deflektor” , a więc dodatkową kształtkę montowaną wewnątrz wkładu, mającą za zadanie zmienić kierunek przepływu spalin. Deflektory jednak tylko w niewielkim stopniu zmniejszają ciąg kominowy, nie pozwalają się też regulować, dlatego ich funkcja w kominku ogranicza się głównie do wydłużenia drogi spalin.
Szybry kominkowe mogą być uruchamiane ręcznie lub automatycznie. To drugie rozwiązanie jest bardziej wygodne dla użytkownika; otwieranie i zamykanie się szybra skorelowane jest najczęściej z otwieraniem i zamykaniem się drzwiczek wkładu kominkowego, lub np. blokadą drzwiczek przy zamkniętym szybrze. Brak automatycznego szybra wymaga stałej uwagi; przy otwieraniu drzwiczek należy pamiętać np., aby szyber był całkowicie otwarty, inaczej dym może się wydostać do pomieszczenia. Po załadowaniu drewna i zamknięciu drzwiczek, w celu zdławienia ciągu kominowego, należy ponownie przymknąć szyber.
Wszystkie sprzedawane na rynku kominki oferowane są jako paleniska o „ogniu ciągłym”. Określenie to oznacza, że w kominku można palić przez cały sezon grzewczy bez przerw i wygaszania. W praktyce palenie takie przy paliwach stałych jest raczej niemożliwe, dlatego ważniejszą cechą kominka jest jego „kategoria czasu pracy”, tzn. jak długo może pracować bez dokładania paliwa. Według norm europejskich wkłady kominkowe dzieli się na trzy kategorie:
A- kominki dekoracyjne, nie posiadające wymagań odnośnie czasu utrzymania żaru
B- urządzenia utrzymujące żar poniżej 10 h
C- urządzenia utrzymujące żar minimum 10 h
Korpus
- Żeliwny
Charakteryzuje się bardzo dużym ciężarem, nawet małe jednostki mogą ważyć ponad 100 kg. Produkowany w postaci wieloelementowych odlewów, skręcanych następnie (fabrycznie) śrubami i uszczelniany specjalną termoutwardzalną pastą, sznurem z włókna szklanego lub nawet połączeniami stożkowymi typu metal na metal.
Odlewy żeliwne pozwalają na wykonanie ciekawych elementów zdobniczych komory paleniskowej, czyniąc ją bardziej atrakcyjną wizualnie. Żeliwo jest odporne na korozję i agresywne działanie spalin i popiołu, gorzej znosi natomiast gwałtowne zmiany temperatur, dlatego palenie we wkładach żeliwnych powinno być prowadzone w sposób stopniowy.
- Stalowy
W przypadku stali, do budowy wkładów kominkowych wykorzystuje się płyty stalowe o grubości 4-6 mm. Dość popularna staje się ostatnio stal typu CORTEN, wytrzymała na szoki termiczne i wysoko odporna na korozję. Stal w porównaniu do żeliwa cechuje wyższy współczynnik przenikania ciepła, wkład stalowy szybciej się nagrzewa i w większym stopniu oddaje ciepło przez promieniowanie. Kominki stalowe dają się jednocześnie dowolnie profilować, stąd w wielu wypadkach ich fantazyjne kształty.
- Dwupłaszczyznowy
Wykonaną z różnych materiałów, np.:
- płaszcz zewnętrzny z płyt stalowych
- warstwa wewnętrzna z elementów żeliwnych lub szamotowych
Konstrukcje dwupłaszczowe mają większą bezwładność cieplną, pozwalając na dłuższe utrzymanie temperatury w kominku już po wygaszeniu paleniska. W specjalnym wykonaniu mogą też służyć do podgrzewania wody użytkowej lub wody na potrzeby c.o.
źródło:
1) www.muratordom.pl
2) www.instsani.pl