Tag Archives: bloki oporowe

Projektowanie instalacji wodociągowych – podstawowe wiadomości

Normy i rozporządzenia

1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane, z późniejszymi zmianami
2. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz.U. Nr 72/2001, poz.747, z późniejszymi zmianami)
3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62/2001, poz. 627, z późniejszymi zmianami)
4. Ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80/2003, poz. 717, z późniejszymi zmianami.
5. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 Prawo wodne (Dz.U. Nr 115/2001, poz. 1229, z późniejszymi zmianami)
6. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92/2004, poz. 881 i odpowiednie do niej przepisy wykonawcze)
7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75/2002, poz. 690, z późniejszymi zmianami
8. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. Nr121/2003 poz. 1139 )
9. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. Nr 120/2003 poz. 1133)
10. PN-B-10720:1998 Wodociągi – Zabudowa zestawów wodomierzowych w instalacjach wodociągowych. Wymagania i badania przy odbiorze.
11. PN-B-10725:1997 Wodociągi – Przewody zewnętrzne – Wymagania i badania”
12. PN-B-10736:1999 Roboty ziemne Wykopy otwarte dla przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania.
13. PN-91/B 10728 Studzienki wodociągowe 
PN-EN 805: 2002 Zaopatrzenie w wodę. Wymagania dotyczące systemów zewnętrznych i ich części składowych
14. PN-85/B-01705 Obiekty i urządzenia ujęć wody. Terminologia.
15. PN-B-10702:1999 Wodociągi i kanalizacja Zbiorniki. Wymagania i badania.

Pojęcia

Urządzenia wodociągowe – sieć wodociągowa oraz urządzenia służące do ujmowania, uzdatniania i magazynowania wody.

Sieć wodociągowa – układ przewodów wodociągowych wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi dostarczana jest woda.

Przewód wodociągowy – rurociąg wraz z urządzeniami, którym dostarczana jest woda.

Przewód wodociągowy magistralny – przewód wodociągowy, którym dostarczana jest woda do przewodów wodociągowych rozdzielczych.

Przewód wodociągowy rozdzielczy – przewód wodociągowy, którym dostarczana jest woda od przewodu magistralnego do połączenia wodociągowego.

Przyłącze wodociągowe – odcinek przewodu wodociągowego łączący sieć wodociągową z instalacją wodociągową, łącznie z zaworem głównym za wodomierzem głównym.

Wodomierz główny – stanowiący własność przedsiębiorstwa przyrząd do pomiaru ilości pobranej wody, znajdujący się na każdym przyłączu wodociągowym.

Instalacja wodociągowa – będące w posiadaniu Usługobiorcy przewody wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, służące do rozprowadzania wody sieci osiedlowe, przemysłowe, zakładowe.

Warunki techniczne wykonywania na podstawie normy PN-B-10725:1997 Wodociągi – Przewody zewnętrzne – Wymagania i badania”

  1. Sieć wodociągowa powinna spełniać wymagania określone w Polskich Normach oraz odrębnych przepisach prawa, a przede wszystkim zapewniać:

1.1.     dostawę wody w wymaganej ilości o jakości i pod ciśnieniem, które spełnia wymagania określone przepisami prawa dla wszystkich użytkowników objętych działaniem urządzeń wodociągowych,

1.2.     niezawodność dostawy wody.

  1. Poszczególne elementy sieci wodociągowej powinny być szczelne, umożliwiać przepływ wody przy jak najmniejszych stratach energii oraz nie powinny wpływać na jakość wody i wprowadzać do niej składników szkodliwych dla zdrowia.
  1. Do budowy sieci wodociągowej mogą być stosowane wyłącznie materiały, które spełniają wymogi Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej i posiadają aprobatę właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego wydaną na podstawie atestu higienicznego Państwowego Zakładu Higieny oraz atesty COBRTI INSTAL.
  2. Przewody wodociągowe powinny być wykonywane z rur i kształtek o właściwościach mechanicznych spełniających wymagania określone w Polskich Normach oraz odrębnych przepisach.
  3. Rury używane do montażu przewodów wodociągowych powinny być oznakowane zgodnie z normami tj. powinny posiadać stałe oznaczenia. Informacje naniesione na rury wykonane z polietylenu w odstępach 1.0 m winny zawierać następujące informacje: nazwę wytwórcy, oznakowanie materiału, wskaźnik topliwości, średnicę zewnętrzną rury i grubość ścianki, maksymalne dopuszczalne ciśnienie robocze (PN), numer normy, znak jakości, znak instytucji atestującej, kod daty produkcji.
  4. Przewody wodociągowe układane na stokach lub w gruntach nawodnionych powinny być zabezpieczone przed przemieszczaniem.
  5. Armatura i kształtki wbudowane w przewody wodociągowe powinny mieć wytrzymałość mechaniczną oraz konstrukcję umożliwiającą przenoszenie maksymalnych ciśnień i naprężeń rurociągów.
  6. Korpusy armatury powinny być łączone z rurami przewodowymi za pomocą połączeń kołnierzowych.
  7. Trasa przewodów wodociągowych i usytuowanie armatury powinno być trwale oznakowane w terenie.
  8. Rury wodociągowe powinny być prowadzone:

– w terenie zabudowanym – w ulicach nowoprojektowanych i istniejących w liniach rozgraniczających ulice poza jezdniami

– poza terenem zabudowanym – poza pasem drogowym wzdłuż dróg lub w terenie w sposób umożliwiający dojazd.

11. Trasy przewodów wodociągowych powinny przebiegać prosto, z najmniejszą ilością załamań

12. Minimalne odległości rur wodociągowych od innych sieci i obiektów budowlanych można przyjmować według Tabeli 1.

Tabela1 Odległości minimalne w świetle sieci wod-kan od innych sieci i rządzeń oraz obiektów budowlanych (według COBRTI Instal zeszyt 3)

wodoc141

Wymienione wyżej odległości różnią się znacznie od wytycznych ogłaszanych przez poszczególne przedsiębiorstwa wodociągowe (MPWiK), dlatego do celów projektowych należy przyjmować wielkości wynikające z uzgodnień obowiązujących na danym obszarze, czy jednostce administracyjnej. Poniżej przedstawiam przykładowe wytyczne dla Szczecina i Wrocławia

Tabela 2 Minimalne odległości dla miasta Szczecina
2

Tabela 3 Minimalne odległości sieci wodociągowej dla miasta Wrocławia 3

* – o ile odbiornikiem jest kanalizacja ogólnospławna (w przypadku, gdy odbiornikiem jest ciek otwarty, 1,0 m),
** – dla przyłączy wodociągowych i przykanalików dopuszcza się minimalną odległość 1,5 m od budynku, o ile warunki techniczne na to pozwalają.

13. Głębokość położenia wodociągu prowadzonego pod ziemią zależy od strefy klimatycznej i średnicy rury i wynosi Jeżeli nie stosuje się izolacji cieplnej oraz środków zabezpieczających podłoże i przewód przed przemarzaniem, głębokość ułożenia przewodu powinna być taka, aby jego przykrycie hn, mierzone od powierzchni przewodu do rzędnej projektowanego terenu, było większe niż głębokość przemarzania gruntów hz.
a) o 0,4 m dla rur o średnicy mniejszej ni 1000 mm,
b) o 0,2 m dla rur o średnicy 1000 mm i większej.
Wielko hn powinna odpowiednio wynosi :

4

Dławice zasuw powinny być zabezpieczone izolacją cieplną , w przypadku gdy wierzch dławicy zasuwy znajduje się powyżej dolnej granicy przemarzania w danej strefie. Rurociągi położone w miejscowościach na granicy stref należy układać na głębokości strefy bardziej niekorzystnej. Przy konieczności prowadzenia rur płyciej, rurociąg musi być zaizolowany cieplnie i ewentualnie zabezpieczony przed niekorzystnym działaniem obciążeń zewnętrznych.

 14. Bezpieczna odległość od budowli sąsiadującej
Odległość osi przewodu w planie od pionowej ściany budowli powinna być zgodna z dokumentacją . Odległość krawędzi dna wykopu “a” (mierzona w metrach) od pionowej ściany fundamentu budowli sąsiadującej z wykopem, jeżeli nie zostały zastosowane specjalne zabezpieczenia, powinna być równa lub większa od wartości obliczonej, z dokładnością do 0,1 m, z wzoru:

5

gdzie:

H – głębokość wykopu (mierzona od rzędnej terenu do rzędnej dna wykopu), w metrach,
h – głębokość fundamentu budowli sąsiadującej (mierzona od rzędnej terenu do rzędnej dna fundamentu), w metrach,
φ – kąt stoku naturalnego (tarcia wewnętrznego gruntu) zależny od rodzaju gruntu (bezpieczne nachylenie skarpy), w
stopniach.

 15. Zabezpieczenie sąsiadującej budowli
Jeżeli nie można zachować warunków określonych w p.2, sąsiadującej z wykopem budowli należy zabezpieczy przed
możliwością zsuwu gruntu spod fundamentów budowli. Zabezpieczenie budowli należy wykonać zgodnie z dokumentacją , a w przypadku gdy takie zabezpieczenie nie zostało przewidziane, przez pozostawienie obudowy wykopu, budowę muru oporowego, zagęszczenie zasypu oraz jego stabilizację lub w inny sposób.

16. Dopuszczalne odchylenie osi przewodu
Odchylenie osi ułożonego przewodu od ustalonego na ławach celowniczych kierunku osi przewodu nie powinno
przekraczać :
a) dla przewodów z tworzyw sztucznych – 0,1 m,
b) dla pozostałych przewodów – 0,02 m.

17. Dopuszczalne odchylenie spadku przewodu
Różnice rzędnych ułożonego przewodu od przewidzianych w projekcie (powodujące odchylenia spadku) nie powinny w żadnym punkcie przewodu przekraczać :
a) dla przewodów z tworzyw sztucznych – ±0,05 m,
b) dla pozostałych przewodów – ±0,02 m
i nie mogą spowodować spadku przeciwnego ani zmniejszenia jego do zera na odcinku przewodu.

 18. Zmiany kierunków przewodu
Zmiany kierunków przewodu wykonuje się stosując łuki i trójniki w przypadkach gdy kąt odchylenia, w stopniach,
przekracza:
a) dla przewodów z tworzyw sztucznych – wielko dopuszczalnej strzałki ugięcia przewodu (dla długości rury i jej średnicy) podanej w PN lub w aprobatach technicznych,
b) dla pozostałych przewodów na połączeniu rur (złączu kielichowym) – 2° kąta odchylenia (tangens kąta skrzyżowania 0,035).

 19. Zabezpieczenie przewodu przed przemieszczaniem się w poziomie i pionie
Zabezpieczenie przewodu przed przemieszczaniem się w poziomie i w pionie na skutek ciśnienia wody powinno być
zgodne z dokumentacją przy czym bloki oporowe lub inne umocnienia należy umieszczać przy końcówkach,
odgałęzieniach, pod zasuwami i hydrantami, a także na zmianach kierunku:
a) dla przewodów z tworzyw sztucznych – w przypadku zastosowania kształtek,
b) dla przewodów żeliwnych i stalowych (nie łączonych spawaniem na styk) o średnicy powyżej 200 mm i kącie odchylenia większym niż 10°.

 20. Zabezpieczenie przewodu przy przejściu przez przeszkody
Przejścia pod stałymi przeszkodami (jak np. drogi i ulice o ruchu ciężkich pojazdów, tj. o obciążeniu jezdni ruchem powyżej 10000 ton na dobę , liczbie pojazdów powyżej 2300 na dobę , tory tramwajowe i kolejowe) oraz przez obiekt powinny być wykonane zgodnie z dokumentacją , przy czym:
– rura ochronna powinna kończyć się w studzienkach, w których przewód powinien być przystosowany do demontażu, a zasuwy odcinające powinny znajdować się na zewnątrz studzienek,
– stalowa tuleja, w której prowadzony jest przewód przez obiekt, w miejscach gdzie ewentualna awaria przewodu może spowodować uszkodzenie innych budowli, powinna być dokładnie uszczelniona.

21. Obiekty budowlane
Obiekty budowlane na przewodzie, np. studzienki, przejścia pod ciekami, drogami, ulicami, torami kolejowymi i
tramwajowymi, w rurach ochronnych, kanałach lub tunelach oraz bloki oporowe powinny by wykonane zgodnie z
dokumentacją .

22. Przewody w obiektach budowlanych
Przewód w obiektach powinien spełnia następujące wymagania:
a) odległość gabarytu wbudowanej armatury złączy, rur i kształtek od dna, od ścian i stropu (nierozbieralnego) oraz od
innych przewodów powinna umożliwiać prawidłową eksploatację i konserwację , a wbudowana armatura nie powinna
obciążać przewodu w sposób szkodliwy,
b) studzienki, kanały i tunele powinny by zdrenowane, jeżeli zwierciadło wody gruntowej znajduje się powyżej ich dna.

23. Zabezpieczenie studzienek przed korozją 
Studzienki powinny być z zewnątrz zabezpieczone przed korozją w sposób odpowiadający rodzajowi i stopniowi
agresywności środowiska, przy czym:
– izolacja powierzchniowa studzienek powinna stanowi szczelną jednolitą powłokę , przylegającą do zewnętrznej
powierzchni ścian, sięgać 0,5 m ponad najwyższy poziom wód gruntowych w terenie, a połączenia izolacji pionowej i
poziomej oraz styki powinny zachodzi na siebie na szeroko co najmniej 0,1 m;
– okładziny zabezpieczające izolację studzienek powinny sięgać co najmniej 0,1 m powyżej izolacji pionowej, a spoiny ich powinny by dokładnie wypełnione.

24. Bloki oporowe
Budowa bloków oporowych powinna spełnia następujące warunki:
– bloki powinny mieć izolację od strony przewodu,
– ściany oporowe bloków powinny przylega do nie naruszonego gruntu i zapewniać stateczność bloku,
– sposób i rodzaj zabezpieczenia bloków oporowych przed korozją powinien odpowiada rodzajowi i stopniowi agresywności środowiska.

źródło:
1) www.instsani.pl