Instalacje centralnego ogrzewania należy chronić przed przekroczeniem dopuszczalnego ciśnienia i przed wahaniami objętości wody. Zabezpieczeniem przed nadmiernym wzrostem ciśnienia w instalacji jest zawór bezpieczeństwa instalowany z reguły na kotle. Zabezpieczeniem przed wahaniem objętości wody w instalacji wywołanym zmianami temperatury wody jest naczynie wzbiorcze, które w zależności od typu instalacji może być:
- systemu otwartego (bezciśnieniowe)
- systemu zamkniętego (ciśnieniowe)
Dobór naczynia wzbiorczego system bezciśnieniowego reguluje norma PN-B-02413:1991. W skład systemu wchodzą:
- naczynie wzbiorcze otwarte (bezciśnieniowy zbiornik przejmujący zmiany objętości wody)
- rury zabezpieczające (RW – rura wzbiorcza, RB – rura bezpieczeństwa)
- RP- rura przelewowa i RS – rura sygnalizacyjna
- RO – rura odpowietrzająca
Pojemność użytkowa naczynia wzbiorczego– przestrzeń pomiędzy poziomą płaszczyzną przechodząca przez najniższy punkt wlotu do rury przelewowej i pozioma płaszczyzną przechodzącą przez najniższy punkt wlotu do rury sygnalizacyjnej, a w przypadku jej braku do rury wzbiorczej. Wyznacza się ją według wzoru:
Vu = 1,1 · V · ρ1 ·Δν
gdzie:
V – pojemność instalacji ogrzewania (żródła, przewodów, grzejników)
ρ1 – gęstość wody instalacyjnej w temperaturze początkowej (napełniania)
Δν – zmiana objętości właściwej czynnika grzewczego przy podgrzaniu od temp. początkowej do średniej temperatury obliczeniowej tm=(tz+ tp)/2
Naczynie wzbiorcze należy umieszczać na odpowiedniej wysokości, która wynosi :
- H> 0,3 m w instalacjach pompowych z pompami na zasilaniu
- H> 0,7 Hp w instalacjach z pompami na powrocie o wysokości podnoszenia Hp
Sposób montażu naczynia wzbiorczego przy rozdziale a) górnym, b) dolnym
Dobór średnic rury bezpieczeństwa
Wewnętrzną średnicę rury ( nie może byc mniejsza niż 25 mm ) bezpieczeństwa RB można obliczyć ze wzoru:
gdzie :
Q – moc kotła w [kW]
Zasady montażu rur bezpieczeństwa
RB i RW na całej swej długości powinny być prowadzone bez zasyfonowań, ze spadkiem co najmniej 1% w kierunku kotła lub wymiennika ciepła. Zmiany kierunku tylko za pomocą łuków Układ połączeń rur zabezpieczających. RB powinna łączyć najwyżej położoną część przestrzeni wodnej kotła z przestrzenią powietrzną NW powyżej rury przelewowej. W przypadku jednego kotła RB na odcinku od kotła do połączenia z dolną częścią przestrzeni wodnej NW może być jednocześnie rurą wzbiorczą. W przypadku dwóch lub więcej kotłów lub wymienników ciepła, każdy kocioł lub wymiennik powinien być zabezpieczony samodzielną rurą bezpieczeństwa, a rura wzbiorcza powinna łączyć zbiorczą rurę powrotną znajdującą się bezpośrednio przy kotłach lub wymiennikach ciepła z dolną częścią przestrzeni wodnej naczynia wzbiorczego. Przy rozdziale górnym pion wznośny może spełniać rolę odcinka rury bezpieczeństwa i rury wzbiorczej. Przy rozdziale dolnym, jeżeli źródło ciepła ma moc mniejszą niż 25 kW, część instalacji wewnętrznej ogrzewania wodnego może być użyta jako rury zabezpieczające.
Schemat podłączenia dwóch kotłów do naczynia wzbiorczego
Dobór średnicy rury wzbiorczej
gdzie :
Qzr – moc źródła ciepła w [kW], lecz nie mniej niż 25 mm
Dobór średnicy rury bezpieczeństwa i wzbiorczej na podstawie mocy źródła ciepła
Rura przelewowa
Wewnętrzna średnica rury przelewowej nie powinna być mniejsza niż wewnętrzna średnica rury wzbiorczej i rury bezpieczeństwa. Rura przelewowa powinna być wyprowadzona nad zlew lub kratkę kanalizacyjną w pomieszczeniu kotłowni lub węzła cieplnego w taki sposób, aby wypływ z niej wody mógł być kontrolowany z miejsca obsługi i miejsca napełniania instalacji ogrzewania. Rury tej nie wolno łączyć bezpośrednio z kanalizacją ani wyprowadzać na zewnątrz budynku
Rura odpowietrzająca
Wewnętrzna średnica rury odpowietrzającej powinna wynosić co najmniej 15 mm oraz nie powinna być mniejsza niż średnica rury odpowietrzającej instalację, doprowadzonej do naczynia wzbiorczego. Rura odpowietrzająca może być połączona bezpośrednio do naczynia wzbiorczego lub do rury przelewowej.
Zabezpieczenie przepustowości rur
Na rurach: bezpieczeństwa, wzbiorczej, przelewowej i odpowietrzającej nie można umieszczać armatury umożliwiającej całkowite lub częściowe zamknięcie przepływu, ani urządzeń i armatury zmniejszających pole ich przekroju wewnętrznego.
źródło:
1) www.muratordom.pl
2) www.instsani.pl