Zabezpieczenie instalacji c.o. systemu otwartego (PN B-02413)

Naczynie wzbiorcze w instalacji wodnej centralnego ogrzewania systemu otwartego

Instalacja centralnego ogrzewania systemu otwartego powinna być zabezpieczona naczyniem wzbiorczym, którego zadaniem jest przyjmowanie przyrostu objętości wody pod wpływem wzrostu temperatury oraz odpowietrzenie instalacji. Naczynie powinno być zamontowane w najwyższym punkcie instalacji min. 0,7 m nad najwyższym odbiornikiem ciepła. Pojemność wodna naczynia jest w przybliżeniu równa podwójnemu przyrostowi objętości wody w instalacji przy ogrzaniu od 10°C do 100°C, co stanowi około 4,3% objętości wody w instalacji.
Minimalną pojemność naczynia wzbiorczego należy określić wg PN-91/B-02413 ze wzoru :

gdzie: 

• n – pojemność wodna instalacji ogrzewania wodnego [dm³] obliczona zgodnie PN-91/B-01430
• r₁ – gęstość wody w temperaturze 10°C [kg/m³]
• Dn – przyrost objętości wody przy jej ogrzaniu od temperatury 10°C do średniej temperatury obliczeniowej instalacji t_sre [dm³/kg]

t_sre = 0.5*(t_z-t_p)

gdzie:

• t_z – obliczeniowa temperatura wody instalacyjnej na zasilaniu °C
•  t_p – obliczeniowa temperatura wody instalacyjnej na powrocie °C

Wartości liczbowe przyrostu objętości właściwej w zależności od różnicy temperatur należy przyjmować:

tsre	°C	90	85	82,5	80	77,5	75	70	65	60	55	50	45	40
tsre-10°C	°C	80	75	72,5	70	67,5	65	60	55	50	45	40	35	30
Dn	dm3/kg	0,0356	0,0321	0,0304	0,0287	0,0271	0,0255	0,0224	0,0195	0,0168	0,0142	0,0118	0,0096	0,0076

Ze względów montażowych można zastosować dwa naczynia wzbiorcze o takiej samej wysokości połączone rurą łączącą ich części wodne oraz rurą łączącą ich przestrzenie powietrzne. Naczynie wzbiorcze jest wyposażone w króćce do przyłączenia wznośnej rury bezpieczeństwa, opadowej rury bezpieczeństwa oraz rury przelewowej i połączonego z nią odpowietrzenia.
Wewnętrzna średnica rury bezpieczeństwa r_RB wynosi co najmniej :

lecz nie mniej niż 25 mm, gdzie Q moc cieplna lub wymiennika [kW]

Wewnętrzna średnica rury wzbiorczej r_RW wynosi co najmniej:

lecz nie mniej niż 25 mm, gdzie Q moc cieplna lub wymiennika [kW]

Wewnętrzna średnica rury sygnalizacyjnej powinna wynosić co najmniej 15 mm. Rura ta powinna być wyprowadzona nad zlew lub kratkę ściekową w kotłowni lub węzła cieplnego. W celu zabezpieczenia naczynia i wszystkich rur przed zamarznięciem często stosuje się przewód cyrkulacyjny o średnicy nominalnej 20 mm wyposażony w zawór dławiący, który zapewnia odpowiednią cyrkulację wody. Przewody należy doprowadzić do pomieszczenia kotłowni.

Wadą stosowania systemu otwartego jest narażenia na zwiększoną korozję przewodów instalacji centralnego ogrzewania, dlatego powszechnie zastępowane są przez urządzenia systemu zamknietego. Wg PN dla kotłów na paliwo stałe można stosować tylko układy z systemem otwartym.